Większość zleceń ma lekki charakter, ale bywają też cięższe przypadki, jak osoby obłożnie chore. Głównym aspektem takiej opieki jest mycie i pielęgnacja seniora. W tym artykule opowiemy jak prawidłowo umyć osobę obłożnie chorą. Wiedza ta pomoże Państwu wykonać to, zadanie szybko i bez stresu.
Ważna kolejność mycia osoby obłożnie chorej
- Toaleta jamy ustnej i zębów
- Golenie (w przypadku mężczyzn)
- Mycie twarzy i okolic
- Mycie szyi, dekoltu, klatki piersiowej, brzucha
- Mycie rąk – kończyn górnych
- Mycie pleców i pośladków
- Mycie nóg – kończyn dolnych i stóp
- Mycie krocza
- Obcinanie paznokcie dłoni i stóp
- Umycie włosy i skóry głowy
O czym warto wiedzieć przed przystąpieniem do mycia?
- Podopiecznego powinno ułożyć się w pozycji wysokiej lub pół wysokiej, jeżeli oczywiście pozwala na to stan jego zdrowia.
- Podczas wycierania używamy ręcznika miękkiego, osuszając skórę przez dotyk, bez pocierania, by nie uszkodzić skóry, która może być już podrażniona np. w wyniku odleżyn.
- Musimy pamiętać także o założeniu gumowych rękawiczek przed wykonywaniem każdej z czynności. Jest to zabezpieczenie zarówno dla nas, jak i osoby, którą myjemy.
- Nie możemy też dopuścić do wyziębienia seniora, pamiętamy więc o przykryciu umytych i osuszonych części ręcznikiem bądź kocem.
- Po umyciu partii górnych powinno się zmienić ręcznik i wodę.
- Pamiętajmy też, aby podczas całego procesu utrzymać intymność podopiecznego, aby nie czuł się w żaden sposób skrępowany.
- Po wykonaniu całej toalety, przybory jednorazowego użytku wyrzucamy, a pozostałe rzeczy myjemy i sprzątamy tak, by były gotowe do następnego użytku.
Aby dobrze zrozumieć, jak poprawnie umyć osobę obłożnie chorą należy zapoznać się z opisem i kolejnością higieny poszczególnych części ciała podopiecznego. Całość została tak przemyślana i opracowana, aby proces mycia przebiegał szybko i wygodnie zarówno dla opiekuna jak i seniora.
Jama ustna i zęby
- Ustawiamy osobę we wspomnianej wcześniej pozycji wysokiej lub pół wysokiej, natomiast jeżeli podopieczny ma zaburzenia świadomości, należy ułożyć go w pozycji bocznej.
- Wokół szyi kładziemy ręcznik, następnie bierzemy miękką szczoteczkę do zębów i zaczynamy czyścić zęby.
- Najpierw część zewnętrzną, następnie żującą, a na końcu wewnętrzną powierzchnię zębów.
- Następnie ostrożnie czyścimy język i dziąsła.
- Płuczemy jamę ustną. Tylko u osób przytomnych!
- Delikatnie osuszamy twarz ręcznikiem.
Golenie twarzy u Panów
- Podczas golenia podopieczny może znajdować się zarówno w pozycji leżącej, jak i pół wysokiej, jeżeli pozwala na to jego stan zdrowia!
- Ręcznik kładziemy wokół szyi podopiecznego.
- Zwilżamy twarz podopiecznego ciepłą wodą i delikatnie nakładamy piankę do golenia.
- Maszynkę prowadzić należy najpierw w kierunku przeciwnym do wzrostu włosa, naciągając delikatnie skórę, później zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów.
- Po ogoleniu należy umyć twarz ciepłą wodą i osuszyć ręcznikiem przez dotyk, a nie przez pocieranie.
- Odkażamy twarz odpowiednim środkiem dezynfekującym powstałe ewentualne zacięcia lub podrażnienia.
- Na koniec nakładamy krem lub wodę po goleniu.
Mycie twarzy i okolic
- Najpierw myjemy okolice oczu. Używamy do tego gazika i myjemy od kącika zewnętrznego poprzez powiekę, w kierunku kącika wewnętrznego.
- Następnie nowym gazikiem myje się powierzchnię dolną pod okiem.
- Na końcu myjemy twarz, uszy, podbródek i szyję.
Mycie szyi, dekoltu, klatki piersiowej, brzucha
- Wokół tułowia obłożnie chorego układamy miękki ręcznik.
- Najpierw myjemy szyję, bardzo dokładnie, ale i delikatnie.
- Potem należy umyć dekolt i klatkę piersiową, pamiętając o skórze pod piersiami u kobiet.
- Następnie przechodzimy do mycia brzucha. Tutaj szczególną uwagę poświęcamy fałdkom, wśród których mogą występować zranienia, odparzenia, odleżyny lub gromadzi się bród.
- Ważne jest dokładnie osuszenie tych miejsc (przez dotyk, a nie pocieranie). Zastosowanie jakiejś oliwki bądź kremu może zapobiec powstawaniu podrażnień, pamiętajmy o tym.
Mycie rąk - kończyny górne
- Mycie rąk podopiecznego zaczynamy zawsze od ręki znajdującej się dalej od nas.
- Pod rękę podkładamy ręcznik, a mycie zaczynamy od dłoni, przesuwając się ku górze, łącznie z dołem pachowym.
- Płukanie i osuszanie w takiej samej kolejności.
- Analogicznie myjemy drugą rękę podopiecznego.
Plecy i pośladki
- Osobę leżącą układamy na boku, a jeżeli stan zdrowia na to pozwala, możne być to także pozycja siedząca.
- Kładziemy ręcznik na łóżko, zaczynamy myć plecy gąbką bądź myjką.
- Po plecach myjemy pośladki i szparę pośladkową, okolice odbytu. Ważne, aby myć zawsze w kierunku od spojenia łonowego do odbytu!
- Osuszanie zaczynamy od góry pleców do pośladków, a dokładne wysuszenie miejsc intymnych jest bardzo istotne.
- Po umyciu i osuszeniu skórę nacieramy oliwką lub kremem nawilżającym.
Mycie nóg - kończyny dolne
- Jak już była mowa wcześniej, przed myciem kończyn dolnych wymieniamy wodę i ręcznik, a następnie zaczynamy od mycia stóp w kierunku pachwin.
- Podczas mycia stóp, zwracamy uwagę na skórę między palcami, czy nie występują jakieś zmiany skórne.
- Podczas mycia stóp osoby obłożnie chorej delikatnie usuwamy zrogowaciałą skórę pięt pumeksem.
- Na koniec osuszamy skórę nóg przez lekki dotyk ręcznikiem i wcieramy krem lub balsam.
Mycie krocza
- Układamy osobę na plecach, nogi zginamy w kolanach, a stopy opieramy o łóżko.
- Podkładamy pod pośladki basen lub podkład nieprzemakalny, a następnie zakrywamy ręcznikiem podbrzusze i uda.
- Zaczynamy od opłukania krocza ciepłą wodą, po czym myjemy wodą z mydłem bądź płynem do higieny intymnej. Ważny jest tu kierunek mycia: od spojenia łonowego w kierunku odbytu. Pozwoli to uniknąć przejścia bakterii jelitowych do układu moczowego.
- Krocze osuszamy ręcznikiem poprzez dotyk i nakładamy balsam lub oliwkę.
- Jeżeli senior ma odleżyny, należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku osób z założonym cewnikiem postępuje się tak samo, uważając jednocześnie, aby nie uszkodzić cewnika.
Obcinanie paznokci dłoni i stóp
- Moczymy dłonie podopiecznego w misce z ciepłą wodą przez ok. 7-10 minut w celu zmiękniecia paznokcji i naskórka wokół nich.
- Następnie szczotkujemy miękką szczoteczką paznokcie, aby usunąć zgromadzony pod nimi brud
- Paznokcie u stóp obcinamy w podobny sposób z jednym wyjątkiem, obcinamy na prosto – nie zaokrąglamy!
- Opiłowując paznokcie, uważamy na to, by nie zranić seniora. Rany takie mogą się ciężko goić.
Mycie włosów i skóry głowy
- Osobę leżącą kładziemy na plecach, odchylamy głowę lekko do tyłu, pamiętając o tym, by czuła się bezpiecznie i by było jej wygodnie.
- Zabezpieczamy łóżko, używając ceraty lub podkładu. Jedną stronę dajemy pod głowę i plecy seniora, a drugą stronę do miski znajdującej się poniżej łóżka na podłodze tak, by woda mogła swobodnie spływać. Boki ceratki zawijamy do środka, dzięki czemu tworzy się rynienka, która odprowadza wodę do miski.
- Najpierw rozczesujemy delikatnie włosy, następnie zwilżamy ciepłą wodą.
- Nakładamy szampon i wykonujemy masaż głowy, lekko wcierając szampon w skórę głowy.
- Spłukujemy szampon ciepłą wodą z użyciem dzbanka lub dużego kubka.
- Nakładamy odżywkę i spłukujemy w ten sam sposób co szampon.
- Włosy rozczesujemy delikatnie od końcówek w górę.
- Włosy osuszamy ręcznikiem, a jeśli nie ma przeciwwskazań zdrowotnych suszarką.
- Na koniec jeszcze raz, dokładnie czeszemy włosy podopiecznego.
Mamy nadzieję, że te kilka zasad opisujących jak poprawnie umyć osobę obłożnie chorą okaże się pomocne w utrzymaniu higieny i dobrego samopoczucia Państwa podopiecznego. Pamiętaj, że wszystko wymaga wprawy, więc nie martw się, jeżeli masz z tym początkowo problemy. Nie bój się pytać i radzić osób, które mają w tym więcej doświadczenia, np. pielęgniarki. Jeżeli zapamiętasz, że najważniejsze jest, by senior czuł się przede wszystkim bezpiecznie podczas toaletki, to już jest duży sukces, a perfekcja nadejdzie z czasem.